මන් මේ ගෘප් එකේ පොස්ට් එකක් දැක්කා Thermopylae Sierra නැව ගැන. මන් මේ කතාව ගොඩක් ඉස්සර පොස්ට් කරාම ඇපෘ වෙලා තිබ්බේ නැ. ඒකේ තිබ්බ කමෙන්ට් දැකලා මන් කල්පනා කරා නැවේ ඇත්තම කතාව තවම කවුරුත් දන්නේ නැ සහ වර්ථමානය වෙනකොට මේ නැවට තියන තර්ජන සහ මේ නැවෙන් තියන ආර්ථීක වාසී මොනවාද කියලා. මේ සම්බන්ධව divesrilanka.com අපේ website හරහා අපේ රටේ ගිලි ඇති නෞකා ගැන පොතක් (ghost of the deep) පවා නිකුත් කරලා තියනවා හැමෝටම බලන්න කැමති අයට පුලුවන් විජිත යාපා එකෙන් ඒක මිලදී ගන්න නැත්තම් අපේ divesrilanka.com වෙබ් අඩවියේ මේ සම්බන්ධව පලකිරීමක් අපි දාලා තියනවා. පහලින් මන් ලින්ක් එක දාන්නම් ඒ වගේම කිමිදුම් විඩියෝ sri lankan diver අපේ යුටියුබ් නාලිකාවෙත් දාලා තියනවා.
දකුණු මුහුදු බඩ දුම්රිය මාර්ගයේ ගමන් කරන ඔබට පානදුර පසු වෙනවාත් සමග රත්මලාන තෙක් අතර කාලාපයේදි ඈත මුහුදු දෙසින් මුහුද මැද කණු තුනක් දක්නට පුලුවන් . මෙම මර්ගයේ නිතර ගමන් ගන්නා අය එය කුමක්දැයි දන්නා අතර සමහර දෙනෙකුට කුතුහලය ගෙන දෙන්නක්.
ඒ 1985 සයිප්‍රස් රටෙහි නිෂ්පාදනය කරන ලද මේ නැව නමින් "Thermopylae Sierra". සයිප්‍රස් රටේ උපත ලබා ලෝකය වටා සංචාරයේ යෙදි භාණ්ඩ ප්‍රවාහන කටයුත්තේ නියලි සිටිමින් නැව් සමාගමට මහත් ලාභයක් ගෙන දෙන්නට විය.
2009 වර්ෂයේ දී ශ්‍රී ලංකාවට සේන්දු වූ Thermopylae Sierra හි නැව් සමාගම හා නැවේ කාර්ය මණ්ඩලය අතර වැටුප් සම්බන්ධයෙන් අර්බුදයක් ඇති විය. එය අධිකරණ දක්වා දුරදිග ගිය අර්බුදයක් බවට පත් වූ අතර නැව නැංගුරම් ගතකර නවතා තබන ලෙස අධිකරණය නියෝග කරන ලදි. එ අනුව මොරටුව අඟුලානට ආසන්නව කිලෝමීටර් 3.5 ඈතින් වු මුහුදු කලාපයේ නැව නැංගුරම් ගත කරවීය. කාලය සෙමින් ගෙවී ගිය ද Thermopylae Sierra හට සාධාරණයක් සිදු නොවීය. නෞකාවෙහි රඳවා සිටි නාවික ඉංජිනේරුවා ද ආහාර හා නිසි පහසුකම් නොමැති වීම නිසා නෞකාවෙන් ඉවත් විය. නෞකාව කිසිදු නඩත්තු කටයුත්තක් නොමැති විමෙන් අබලන් විය. මෙහි සිටි ඉංජිනේරුවා මෙම නෞකාව ගිළි ගියහොත් ඇති විය හැකි සමුද්‍රීය දුෂණය පිළිබඳව අනතුරු හැගවිමෙන් පසු මෙහි තිබු තෙල් විශාල ප්‍රමාණයක් පමණ ඉවත් කිරිමට පියවර ගන්නා ලදි.
නමුත් 2012 අගොස්තු මස 23 දින උදැසන වසර තුනක් පුරාවට නොසෙල් වී හිඳි thermopylae sierra මුහුදු පතුලට සැඟව ගියේ ය. නැවෙහි ඉතිරිව තිබු තෙල් මුහුදට මුසුවිය. නෞකාවෙ භාණ්ඩ වෙරළට ගසාගෙන එන්නට විය. වහා ක්‍රියාත්මක වු වෙරළ සංරක්ෂණය සමුද්‍රිය දුෂණ එකකය හා නාවික හමුදාව නැවෙන් පිට වෙන ඉන්ධන ඉවත් කිරීමට පියවර ගන්නා ලදි. නෞකාව මීටර් 23 ගැඹුරු මුහුදු පතුලට සැඟව ගියද නැවේ කුඹ ගස් තවමත් මුහුදෙන් ඉහලට එස වී ඇත.
Thermopylae Sierra නැව ශ්‍රී ලංකාවට සහ එහි ආර්ථිකයට වටිනා වන්නේ ඇයි?
ධීවර කර්මන්තයට
වර්තමානය වන විට මෙම නෞකාව සහ ඒ ආශ්‍රිත සමුද්‍රීය පරිසරයෙහි ආකර්ශනීය කෘතිම කොරල් පරයක් නිර්මාණය වී ඇති අතර සංචාරක හා ධීවර කර්මාන්තයට සම්පතක් වේ. Shoaling fish අතර නිල් පැහැති ඉරි සහිතස්නැපර්ස්, ඉන්දියානු මැකරල් සහ ෆියුසිලියර්ස් ඇතුළත් වේ. Reef fish ගනයේ, බැනර්ෆිෂ්, ලයන්ෆිෂ්, ස්කොපියන්ෆිෂ්, පෆර්ෆිෂ්, බොක්ස්ෆිෂ්, මූරිෂ් අයිඩොල්, කැස්බෑවන්, බූවල්ලා සහ තවත් බොහෝ විශේෂ ඇතුළත් වේ. සමහර අවස්ථාවලදී පරව්, මඩුවෝසහ මෝරුන් (whale shark)වැනි විශාල සමුද්‍ර මසුන් යම් කාලවල දක්නට ලැබේ. මෙම නැව මසුන් පෝෂණය කිරීම හා බෝ කිරීමසඳහා නවාතැනක් ලෙස ක්‍රියා කරයි. වැඩිහිටි වියට පැමිනෙන තෙක් මසුන්ට අභිජනනාගාරයක් ලෙස ක්‍රියා කරයි. මෙම නැව නිසා, මේ ප්‍රදේශයේ ජීවත්වන මසුන් වැඩි කර ඇතර, ඒ නිසා දේශීය ධීවරයින්ට දිවා රෑ නොබලා මසුන් ඇල්ලීම සඳහා මෙමඟින් ධීවරභූමියක් නිර්මාණය වී තිබේ. මෙහි මසුන් බෑමට පානදුර සිට මීගමුව දකවා ප්‍රදේශයේ ධීවරයෝ මෙහි පැමිනෙති.
සංචාරක කර්මන්තයට
දේශීය හා විදේශීය විනෝදාත්මක SCUBA කිමිදුම්කරුවන් සඳහා කොළඹ වඩාත් ජනප්‍රිය කිමිදුම් අඩවිය වන්නේ Thermopylae Sierra නැවයි. කොළඹ, මීගමුව සහ තවත් බොහෝ කිමිදුම් මධ්‍යස්ථාන වලින් මෙම නැවට කිමිදුම් විනෝද චාරිකා මෙහෙයවති. එබැවින් මෙමෙ නැව මෙරටට විදේශ මුදල් ආකර්ෂණය කර ගැනීමේ ප්‍රභවයකි. ඊට අමතරව ප්‍රදේශයේ බෝට්ටුකරුවන්, සංචාරකයින්ව මෙහි දිය මතුපිට swimming and snorkeling විනෝද චාරිකා සඳහා රැගෙන යන අතර, බොල්ගොඩ ඇති සමාගම් කිහිපයක් මෙම නැවට ජෙට්-ස්කී (jet ski) චාරිකා ලබා දෙයි.
අධ්‍යාපනික කටයුතු සදහා
ලන්කාවේ ඇති ඉතා විශාල හා නොගැඹුරු නැවක් ලෙස (ගැඹුර: මීටර 0 සිට මීටර් 23 දක්වා), Thermopylae Sierra නැව සමුද්‍ර විද්‍යාව හා පරිසර් සංරක්ෂන දැනුම ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ඇතු අගනා මෙවලමකි. බොහෝ කුඩා දරුවන්ට (වයස අවුරුදු 10 සහ ඊට වැඩි) නැව් කිමිදීමට හැකිවීමෙන් ඔවුන්ගේ ආරම්භක කිමිදුම් සහතික ලබා ගැනීම සඳහා මෙය කදිම පුහුණු මධ්‍යස්ථානයකි. එමගින් ඔවුන් සාගරය හා සාගර සම්පත් සංරක්ෂණය කෙරෙහි දැඩි උනන්දුවක් ඇති කර තිබේ. මෙම නෞකාව නිසා ළමයින් විශාල ප්‍රමාණයක් සාගර විද්‍යාගනයින් වීමට පෙලෙබීම විශිශ්ඨ කරුනකි. එය දරුවන්ට පහසුවෙන් ප්‍රවේශ විය හැකි නැවක් නිසා!
මීට අමතරව, විවිධ රාජ්‍ය ආයතනවලට ඔවුන්ගේ නාවික ඒකක (marine units) පුහුණු කිරීම සඳහා මෙය කදිම වේදිකාවකි. උදාහරණයක් ලෙස 2018 දෙසැම්බරයේ වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව ඔවුන්ගේ සමුද්‍රීය ඒකක නිලධාරින්, මෙම නෞකාව, කොරල් සමීක්ෂණ සිදු කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව පුහුණුව ලබා ගත්තාය.
වසර ගණනාවකට පසු මෙම නැව යකඩ වලට කපා ඉවත් කිරීමට යම් පිරිසක් වැඩ පිලිවෙලක් අරම්භ කර ඇති බව සැලවේ. නමුත් මෙයට තවම රජයේ අවසර ලැබී ඇති බවට සාක්ශි නැත. මෙම නැව යකඩ වලට කපා ඉවත් කිරීමට ඔවුන් ගෙනෙන තර්කය වනුයේ මෙම නැව, නාවික ගමනාගමනයට බාධාවක් වන බවයි. නමුත් 2012 වසරේ දී ගිලී ගිය මෙම නෞකාව නිසා වසර 10 ක් තිස්සේ නාවික ගමනාගමනයට කිසිදු අනතුරක් හෝ බාධාවක් සිදු වී නොමැත. එසේ ම වාණිජ නැව් මංතීරු සහ වරාය ප්‍රවේශයන්, Thermopylae Sierra සිට කිලෝමීටර ගණනාවක් බටහිර දෙසින් පිහිටා ඇත. සමුද්‍ර රේඩාර් සහ ගැඹුර මැනිය හැකි echo sounder යන්ත්‍ර ඇතුළු නවීන නාවික තාක්ෂණයන්ගෙන් සමන්විත නවීන නැව්වලට වෙරළට කිලෝමීටර් 3 ක් පමණ, නොගැඹුරු මුහුදු තීරයේ ඇති Sierra නැව මගහැර ගමන් කිරීමට නොහැකි වීමට හේතුවක් නැත. එමෙන් ම, Sierra අසල මුහුදු වෙරළේ නොගැඹුරු බව නිසා කිසිදු නෞකාවක් එය අසලට නොපැමිණිය යුතුය. මෙය හුදෙක් සංචාරක කර්මන්තයට සහ ශ්‍රී ලංකාවේ ධීවර ආර්ථිකයට අත්‍යවශ්‍ය වන නෞකා, යකඩවලට කපා ඉවත් කිරීම සාධාරණීකරණය කිරීම සඳහා කරුණක් පමනක් බව නිගමනය කල හැකිය.
අවසාන වශයෙන් කියන්න තියෙන්නේ
මේ ලෝකයේ ජීවත් විය යුත්තේ මනුෂ්‍යයා පමණක් නොවේ. ජීවිතය ජීවත් කරවීමේ අයිතිය මෙලොව සෑම ප්‍රාණියෙකුටම හිමිය.! ඉතින්.. හඬක් නැත්තවුන්ට හඬක් වෙමු. සොබාදහම රැකගමු.! වර්තමානයටත්.. අනාගතයටත්..!
ෆුල් විඩියෝ එක Sri Lankan Diver යුටියුබ් චැනල් එකේ තියනවා...
https://www.divesrilanka.com/siteview/thermopylae-sierra
